Nationaal Archief – fotopersbureau Anefo

Wikis > Nationaal Archief - fotopersbureau Anefo
HArry Pot, Studenten zoeken bruikbare voorwerpen in de ruine van de afgebrande societeit "Minerva" aan de Breestraat te Leiden. Op bakfietsen worden de voorwerpen weggebracht

Harry Pot, Studenten zoeken bruikbare voorwerpen 2.24.01.04 910-8646

Achtergrond van de dataset fotopersbureau Anefo

De set bevat een doorsnede van het Nederlandse politieke, maatschappelijke en culturele leven tussen 1959 en 1989. Al het grote en kleine nieuws uit de jaren zestig, zeventig en tachtig is door zijn fotografen vastgelegd. Alles zit er in, van groot nieuws zoals koninklijke huwelijken, politieke crises en Europees kampioenschappen tot heel klein nieuws zoals gekantelde vrachtwagens op de snelweg, volle stranden tijdens de eerste hittegolf van het jaar en de brandweer die een poes uit een brandend huis haalt.

Anefo was een particulier, commercieel fotopersbureau waar de vraag het aanbod bepaalde. Belangrijke thema’s in de set zijn politiek, sport en het koningshuis. In 140.000 foto’s  zie je Nederland langzaam veranderen: van een op wederopbouw gerichte samenleving via diepe generatieconflicten naar een maatschappij die te hoop loopt tegen de bezuinigingen opgelegd tijdens de economische crisis in de jaren tachtig. De fotocollectie Anefo heeft door haar allesomvattendheid een grote historische waarde voor de naoorlogse Nederlandse (beeld)geschiedenis.

Geschiedenis Anefo
Het Algemeen Nederlands Fotobureau komt voort uit de fotografische dienst opgericht in 1943 binnen het Bureau Militair Gezag. Opgericht door de Nederlandse regering in ballingschap in Londen, diende Anefo in eerste instantie om voorlichtingsmateriaal te maken en te verspreiden om de positie van Nederland onder de aandacht te brengen en om de herinnering aan de wettige regering en het koningshuis levend te houden onder de bevolking in bezet Nederland. In 1948 werd het verkocht en groeide het naast het ANP langzaam uit tot een van de grote Nederlandse, commerciële fotopersbureaus. Anefo bleef tot 1989 bestaan. In dat jaar werden door de laatste directeur alle foto’s overgedragen aan de Rijksvoorlichtingsdienst. Uiteindelijk kwam de omvangrijke collectie in 1996 via de RVD in beheer bij het Nationaal Archief.

Anefo als open cultuurdata
Het auteursrecht op de foto’s gemaakt door fotografen in dienst van Anefo is overgedragen aan de RVD en via de RVD aan het Nationaal Archief. De beschrijvingen van de Anefo-foto’s zijn niet altijd compleet. Het Nationaal Archief is afhankelijk van de informatie die in het verleden door Anefo bij de foto’s is vastgelegd. De ordening is consequent chronologisch. Het materiaal kwam op datum binnen waarbij per dag verschillende reportages beschikbaar kunnen zijn. Om er zeker van te zijn dat alle rechten van de initieel ruim 150.000 afbeeldingen qua auteursrechten bij het Nationaal Archief liggen,  hebben er zekerheidshalve op de set nog een extra selecties plaatsgevonden. Afbeeldingen waarvan de ‘maker onbekend’ is of welke in een zogenaamde ‘opdracht’ zijn gemaakt zijn eruit gefilterd.

Licentie

Het Nationaal Archief stelt ruim 140.000 foto’s uit het archief van fotopersbureau Anefo ter beschikking als open cultuurdata onder een CC-BY-SA licentie, de metadata is beschikbaar onder een CC0 licentie.

API

Via een Open Search API kan de dataset aangeroepen worden. De URL om deze set records (content plus metadata) te isoleren is http://www.gahetna.nl/beeldbank-api/opensearch/?q=2.24.01.05 Uitleg over Open Search kan worden bekeken op http://www.opensearch.org.

XML

 

De API geeft XML terug, het merendeel van deze velden in de XML is eenvoudig te matchen aan de velden het record in de frontend, de fotocollectie.

1 <title>Lijsttrekkers voor verkiezingen in AVROs Televizier, v.l.n.r. Toxopeus, Den Uyl en Schmelzer</title> Koptitel
2 <link>http://hdl.handle.net/10648/ab0f980e-d0b4-102d-bcf8-003048976d84</link> URL http://proxy.handle.net/10648/ab0f980e-d0b4-102d-bcf8-003048976d84
3 <dc:isPartOf rdf:about=”http://www.gahetna.nl/isPartOf/Serie_Collectie/2f7593fe-b9a1-11df-ba8e-03c82bd9ba46″>Fotocollectie Anefo</dc:isPartOf><dc:type>Foto</dc:typedc:type> Collectie / Archief Fotocollectie Anefo
4 <dc:isPartOf rdf:about=”http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/index/eadid/2.24.01.05″>2.24.01.05</dc:isPartOf> Nummer toegang Bekijk nummer toegang 2.24.01.05
5 <dc:isPartOf rdf:about=”http://www.gahetna.nl/isPartOf/Reportage_Serienaam”>[ onbekend ]</dc:isPartOf> Reportage / Serie [ onbekend ]
6 <description>Lijsttrekkers voor verkiezingen in AVROs Televizier, v.l.n.r. Toxopeus, Den Uyl en Schmelzer</description> Beschrijving Lijsttrekkers voor verkiezingen in AVROs Televizier, v.l.n.r. Toxopeus, Den Uyl en Schmelzer
7 <dc:date>1967-02-13T00:00:00Z</dc:date> Datum 13 februari 1967
8 <dc:subject>VERKIEZINGEN</dc:subject><dc:subject>lijsttrekkers</dc:subject> Trefwoorden VERKIEZINGEN, lijsttrekkers
9 <dc:subject rdf:about=”http://www.gahetna.nl/dc/subject/Persoons_instellingsnaam”>Uyl, Joop den</dc:subject> Persoonsnamen Uyl, Joop den
10 <dc:creator>Koch, Eric / Anefo</dc:creator> Fotograaf Koch, Eric / Anefo
11 <fieldfield name=”auteursrechten_auteursrechthebbende”><value>Nationaal Archief, CC-BY-SA</value></field> Auteursrechthebbende Nationaal Archief, CC-BY-SA
12 <dc:type>Negatief (zwart-wit)</dc:type> Materiaalsoort Negatief (zwart-wit)
13 <dc:identifierdc:identifier>920-0704</dc:identifier> Bestanddeelnummer 920-0704
14 <ese:isShownBy>http://afbeeldingen.gahetna.nl/naa/thumb/1280×1280/faa403b6-9091-4e4a-9aca-302a171a0777.jpg</ese:isShownBy> Unieke locatie 1280×1280 72DPI Bekijk een grote versie van de afbeelding (in jpeg)

 

Vanuit de XML zijn verschillende JPEG formaten te genereren tot aan een maximum van 1280 x 1280 pixels 72 DPI.

Naamsvermelding

Voor naamsvermelding kan gebruik gemaakt worden van de citeerinstructie van het Nationaal Archief:

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Rijksfotoarchief: Fotocollectie Algemeen Nederlands Fotopersbureau (ANEFO), 1945-1989 – negatiefstroken zwart/wit, nummer toegang 2.24.01.05, bestanddeelnummer xxx.xxx

VERKORT:
NL-HaNA, ANEFO / neg. stroken, 1945-1989, 2.24.01.05, bestandeelnummer xxx.xxx

Overige rechten

De CC-BY-SA en de CC0 licenties hebben betrekking op het auteursrecht. Onder geen beding worden andere rechten hierbij in het gedrang gebracht. Het Nationaal Archief hecht eraan hier expliciet op te wijzen. Het Nationaal Archief hecht eraan hier expliciet op te wijzen.Met het vrijgeven van deze set afbeeldingen als open data door het Nationaal Archief wijst het Nationaal Archief erop dat bij verdere verwerking en openbaarmaking van het materiaal derden een eigen beoordeling dienen te maken of eventueel de portretrechten en/of persoonlijkheidsrechten zoals bedoeld in de Auteurswet 1912 worden geschaad.  Dit is een eigen verantwoordelijkheid van deze derde partij

Contact

Contactgegevens Tim de Haan: tim.de.haan[at]nationaalarchief.nl / @timmietovenaar

 

About Lex Slaghuis

Lex Slaghuis is directeur van wikiwise en houdt zich bezig met nieuwe, open vormen van informatie, samenwerken, kennisdelen en data uitwisselen. Hij heeft ervaring in de consultancy (Boer & Croon), ICT-beheer (UvA, SOS International) en applicatie-ontwikkeling (Delta Lloyd, B2Build software). Zijn opleiding: Vrije Universiteit Informatica.